Hành Trình Khám Phá "Sơn Hải Kinh" Giữa Thiên Nhiên Hoang Sơ Của Cư Dân Mạng

Trong bối cảnh xu hướng du lịch trải nghiệm lên ngôi, nhóm bạn trẻ Hà Thành đã tạo nên làn sóng mới khi kết hợp hành trình phượt với nghiên cứu văn hóa cổ. Dự án "Sơn Hải Kinh phiên bản Việt" không chỉ là chuyến đi khám phá thiên nhiên mà còn mang hơi thở của truyền thuyết xa xưa.

Từ tháng 3/2023, nhóm 8 thành viên do Trần Quang Minh (24 tuổi, nhà thiết kế đồ họa) dẫn đầu đã bắt đầu hành trình xuyên qua các vùng núi hiểm trở từ Lào Cai đến Quảng Bình. Điểm đặc biệt nằm ở việc họ sử dụng bản đồ địa hình kết hợp với ghi chép từ cuốn "Sơn Hải Kinh" - bộ sách cổ Trung Hoa ghi chép về thế giới thần thoại.

"Chúng tôi phát hiện nhiều địa danh tại dãy Hoàng Liên Sơn có đặc điểm trùng khớp kỳ lạ với mô tả trong sách", Minh chia sẻ. Ví dụ điển hình là khu vực thác Bản Giốc với những khối đá xếp lớp tựa "mai rùa khổng lồ", gợi nhớ đến mô tả về linh vật Bàn Cổ trong truyền thuyết. Nhóm đã sử dụng công nghệ quét 3D để ghi lại các hình thù đá tự nhiên, sau đó đối chiếu với bản khắc cổ trên giáp cốt văn.

Điểm nhấn thú vị nằm ở cách nhóm bạn trẻ kết hợp công nghệ hiện đại và phương pháp dân gian. Họ sử dụng drone DJI Mavic 3 để khảo sát địa hình từ trên cao, đồng thời ghi âm lại các câu chuyện kể của đồng bào dân tộc thiểu số. Phần mềm AI tự phát triển giúp phân tích ngữ âm, phát hiện những điểm tương đồng giữa truyền thuyết địa phương và văn bản cổ.

Một phát hiện bất ngờ đến từ hang động ở Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Cấu trúc thạch nhũ hình "cây đèn trời" tại đây khi được chiếu sáng đặc biệt đã tạo ra hiệu ứng quang phổ kỳ ảo, gần giống với mô tả về "cửu quang thụ" trong Sơn Hải Kinh. Nhóm nghiên cứu đã hợp tác với Viện Khảo cổ học để lấy mẫu trầm tích, kết quả phân tích niên đại carbon cho thấy lớp đá này hình thành cách đây khoảng 2.800 năm.

Dự án nhận được sự quan tâm đặc biệt từ cộng đồng mạng khi các video timelapse ghi lại cảnh bình minh trên đỉnh Fansipan thu hút hơn 500.000 lượt xem chỉ sau 1 tuần. Nhiều ý kiến cho rằng đây là cách tiếp cận mới mẻ giữa văn hóa dân gian và du lịch bền vững. Tuy nhiên, nhóm tổ chức cũng nhấn mạnh nguyên tắc "không để lại dấu vết", tất cả thiết bị đo đạc đều sử dụng năng lượng mặt trời và tuân thủ quy định bảo tồn di sản.

PGS.TS Nguyễn Thị Hồng (Viện Văn hóa Nghệ thuật) nhận định: "Đây là minh chứng sống động cho thấy di sản văn hóa có sức sống mãnh liệt khi biết kết hợp với công nghệ. Cách làm của các bạn trẻ gợi mở hướng nghiên cứu liên ngành thú vị".

Hành trình dự kiến kéo dài đến cuối năm 2024, với lộ trình mở rộng sang Campuchia và Lào. Nhóm sáng lập cho biết sẽ công bố bản đồ tương tác 4D tích hợp dữ liệu văn hóa - địa chất vào quý III/2024, đồng thời phát hành sách ảnh kèm mã QR cho phép xem nội dung thực tế ảo.

Qua dự án này, câu chuyện về Sơn Hải Kinh không còn là trang sách xưa cũ mà trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa con người và thiên nhiên. Điều quan trọng nhất mà nhóm bạn trẻ để lại không phải những phát hiện khảo cổ, mà là bài học về cách tôn trọng di sản thông qua góc nhìn đương đại.