Vai Trò Của Tình Nguyện Viên Trong Bảo Tồn Sinh Thái

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn ra mạnh mẽ, các khu bảo tồn sinh thái trở thành "lá phổi xanh" không thể thiếu để duy trì cân bằng tự nhiên. Tại Việt Nam, hàng trăm tình nguyện viên đang ngày đêm cống hiến sức trẻ cho công tác này. Họ không chỉ là những người giám sát môi trường, mà còn trở thành cầu nối giữa con người và thiên nhiên.

Một buổi sáng sớm tại Vườn Quốc gia Cúc Phương, nhóm tình nguyện viên trẻ đã bắt đầu hành trình tuần tra rừng. Trang bị máy định vị và sổ ghi chép, họ lần theo dấu vết của loài voọc quần đùi trắng - loài linh trưởng đặc hữu đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. "Mỗi lần phát hiện tổ mới, cả nhóm đều reo lên như trẻ con", Mai Anh, sinh viên ngành Sinh học chia sẻ. Hoạt động này không chỉ giúp thu thập dữ liệu khoa học mà còn ngăn chặn nạn săn bắt trái phép.

Công việc của các tình nguyện viên không dừng lại ở nghiên cứu. Tại khu vực đầm lầy thuộc Khu Bảo tồn Thiên nhiên Láng Sen, nhóm thanh niên đến từ Cần Thơ đang miệt mài thu gom rác thải nhựa. Sử dụng thuyền thúng và lưới chuyên dụng, họ phân loại từng mảnh rác nhỏ nhất. "Có những hôm nước đen ngòm vì chất thải công nghiệp, nhưng cứ nghĩ đến đàn cò trắng sẽ có chỗ kiếm ăn là lại có động lực", Thành Đạt, trưởng nhóm cho biết.

Điều đặc biệt là nhiều chương trình tình nguyện đã kết hợp tri thức bản địa. Ở vùng lõi Khu Dự trữ Sinh quyển Cần Giờ, các cụ cao niên trong làng chài cùng tham gia hướng dẫn kỹ thuật trồng lại rừng ngập mặn. Cách ghép cây đước non theo hình nan hoa mà tổ tiên truyền lại đang được áp dụng song song với phương pháp hiện đại, mang lại hiệu quả bất ngờ.

Không ít thử thách tồn tại trong công tác tình nguyện. Anh Nguyễn Quang Huy, điều phối viên với 7 năm kinh nghiệm tại Khu Bảo tồn U Minh Hạ, kể về lần suýt mắc bẫy thú rừng: "Chúng tôi phải học cách đọc dấu vết như thổ dân thực thụ". Những khóa huấn luyện kỹ năng sinh tồn và sơ cứu y tế luôn được tổ chức định kỳ cho tân binh.

Xu hướng mới đang nở rộ khi các doanh nghiệp đưa hoạt động tình nguyện vào chương trình CSR. Công ty Du lịch Xanh vừa triển khai tour "Du lịch kết hợp bảo tồn", nơi du khách vừa tham quan vừa tham gia trồng cây cùng chuyên gia. Mô hình này không chỉ gây quỹ mà còn lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường đến cộng đồng.

Những câu chuyện truyền cảm hứng đang được ghi nhận. Chị Lê Thị Hồng Nhung, cựu tình nguyện viên tại Vườn Quốc gia Bái Tử Long, đã thành lập trạm cứu hộ rùa biển sau khi chứng kiến cảnh rùa mẹ đẻ trứng giữa bãi rác. "Mỗi lần thả thành công một chú rùa con về biển, tôi biết mình đã chạm đến điều kỳ diệu của sự sống", chị xúc động chia sẻ.

Các chuyên gia nhận định: Hoạt động tình nguyện không đơn thuần là lao động thiện nguyện. Đây chính là trường học thực tế giúp giới trẻ hiểu sâu về đa dạng sinh học, đồng thời hình thành thế hệ "đại sứ môi trường" tương lai. Từ những hành động nhỏ như phân loại rác đến dự án phục hồi hệ sinh thái, mỗi đóng góp đều ghi dấu ấn trong hành trình giữ gìn màu xanh cho Trái Đất.