Sự Khác Biệt Trang Bị Quân Sự Việt Nam Và Thái Lan

Trong bối cảnh an ninh khu vực Đông Nam Á không ngừng biến động, nhu cầu trang bị quân sự của Việt Nam và Thái Lan phản ánh rõ nét sự khác biệt về địa lý, mối đe dọa và chiến lược quốc phòng. Bài viết phân tích sâu về những yếu tố định hình nhu cầu vũ khí của hai quốc gia, đồng thời làm rõ cách tiếp cận đặc thù trong từng bối cảnh.

Yếu tố địa lý và mối đe dọa
Việt Nam với đường bờ biển dài hơn 3.260 km luôn ưu tiên phát triển năng lực hải quân và phòng thủ bờ biển. Các tàu ngầm lớp Kilo mua từ Nga cùng tên lửa chống hạm Bastion-P trở thành trụ cột trong chiến lược răn đe trên Biển Đông. Trong khi đó, Thái Lan tập trung vào an ninh nội địa và biên giới phía Nam, nơi thường xuyên xảy ra xung đột vũ trang với các nhóm phiến quân. Hệ thống radar giám sát biên giới và máy bay trinh sát không người lái Heron MK II của Israel được triển khai rộng rãi.

Khác biệt trong ưu tiên mua sắm
Giai đoạn 2016-2023, 72% ngân sách quốc phòng Việt Nam dành cho hệ thống phòng không và chống hạm. Hợp đồng mua 12 tiêm kích Su-30MK2 trị giá 1.2 tỷ USD cùng lô S-300PMU1 cho thấy rõ định hướng này. Ngược lại, Thái Lan chi 650 triệu USD cho trực thăng tấn công AH-6i và xe bọc thép Stryker nhằm tăng cường khả năng cơ động trong chiến tranh đô thị. Đặc biệt, không quân Thái Lan đầu tư 400 triệu USD nâng cấp phi đội Gripen C/D với công nghệ radar AESA thế hệ mới.

Chiến lược hợp tác quốc tế
Việt Nam duy trì quan hệ mua bán vũ khí chủ yếu với Nga (chiếm 68% tổng nhập khẩu 2018-2022), trong khi Thái Lan đa dạng hóa nguồn cung từ Mỹ (32%), Trung Quốc (21%) và Thụy Điển (18%). Điều này thể hiện qua việc Hải quân Hoàng gia Thái sử dụng tàu khu trục Type 071E mua từ Trung Quốc bên cạnh tàu hộ tống Knox-class nhập từ Mỹ.

Thách thức hậu cần và công nghệ
Dù cùng đối mặt với vấn đề bảo trì thiết bị, cách giải quyết của hai nước khác biệt đáng kể. Việt Nam xây dựng nhà máy sửa chữa tàu ngầm tại Cam Ranh với sự hỗ trợ kỹ thuật từ Nga, trong khi Thái Lan ký hợp đồng dịch vụ bảo dưỡng dài hạn với Saab cho hệ thống radar Erieye.

Xu hướng tương lai
Theo phân tích của Viện Nghiên cứu Quốc phòng Stockholm (SIPRI), Việt Nam dự kiến tăng 40% chi tiêu cho vũ khí chống ngầm đến 2027, trong khi Thái Lan ưu tiên hệ thống chỉ huy tự động hóa (C4ISR). Điểm chung nổi bật là cả hai đều đầu tư vào công nghệ drone, nhưng với mục đích khác biệt: Việt Nam phát triển UAV tấn công kamikaze, Thái Lan tập trung vào drone trinh sát đa nhiệm.

Những khác biệt này không chỉ phản ánh thực tế an ninh riêng mà còn hé lộ cách các quốc gia Đông Nam Á thích ứng với cục diện địa chính trị mới. Việc hiểu rõ động lực đằng sau các quyết định trang bị quân sự sẽ giúp dự báo chính xác hơn về cân bằng lực lượng trong khu vực.