Khám Phá Đời Sống Ngư Dân Vịnh Hạ Long Trọn Vẹn Một Ngày

Ánh bình minh vừa ló dạng trên vịnh Hạ Long, tiếng gà trống gáy từ xóm chài vang vọng đánh thức hành trình trải nghiệm độc đáo. Tôi khoác chiếc áo phao màu cam, bước chân lên thuyền nan của bác Ngư - ngư dân 52 tuổi với làn da sạm nắng và nụ cười hiền hậu. Con thuyền nhẹ nhàng rời bến trong hơi sương mờ ảo, để lại phía sau những ngôi nhà bè nổi lập lờ trên mặt nước.

"Chèo thuyền cũng như nuôi con, phải biết lắng nghe từng nhịp sóng", bác Ngư vừa cười vừa đưa cho tôi mái chèo gỗ bóng loáng. Những động tác tưởng chừng đơn giản hóa ra đầy thử thách khi thuyền liên tục nghiêng về phía trái. Bác chỉ cách dồn lực vào bàn chân và giữ thăng bằng bằng hông - bí quyết được đúc kết sau 35 năm mưu sinh trên vịnh.

Khi mặt trời lên cao, chúng tôi dừng lại ở khu vực nuôi hàu. Bác Ngư lật mở những giàn phao nhựa xanh, bên dưới là những chuỗi vỏ hàu nặng trĩu. "Phải nghe mùi nước biển mà đoán độ mặn, xem hướng gió để chọn vị trí thả lồng", bác giải thích trong lúc dạy tôi cách tách thịt hàu bằng dao chuyên dụng. Mùi tanh đặc trưng hòa cùng vị mặn của gió khiến công việc trở nên khó khăn hơn tưởng tượng.

Bữa trưa đặc biệt diễn ra ngay trên thuyền với món cháo hàu nóng hổi. Bác Ngư kể về trận bão năm 2017 đã cuốn trôi 70% lồng nuôi của gia đình, giọng nói đều đều nhưng ánh mắt thoáng chút xót xa. "Biển nuôi ta lớn khôn, nhưng cũng dạy ta bài học về khiêm nhường", câu nói của bác vang lên giữa tiếng sóng vỗ mạn thuyền.

Buổi chiều, chúng tôi chuyển sang dùng lưới rê truyền thống. Bác chỉ cho tôi cách "đọc" mặt nước để phát hiện đàn cá đang di chuyển, kỹ thuật quăng lưới hình cánh hoa đòi hỏi sự khéo léo tuyệt đối. Sau năm lần thất bại, mẻ lưới cuối cùng đã đem về những con cá hồng nhỏ lấp lánh. Niềm vui ngắn ngủi khi thấy thành quả lao động bỗng chốc tan biến khi bác thả hết số cá trở lại biển: "Mùa này cá đang sinh sản, phải giữ lấy cái vốn cho tương lai".

Khi hoàng hôn nhuộm tím mặt vịnh, chúng tôi ghé vào làng chài Cửa Vạn. Những đứa trẻ da ngăm đen chạy ùa ra đón thuyền, tiếng cười giòn tan hòa cùng mùi khói bếp từ những nồi canh chua đang sôi sùng sục. Bà cụ Tư - người phụ nữ lớn tuổi nhất làng - mời tôi thử món mực một nắng phơi trên giàn tre. Bà kể về thời trẻ đi biển bằng thuyền buồm, đôi tay nhăn nheo vẽ những đường cong trên cát minh họa cho câu chuyện.

Đêm xuống, ánh đèn dầu le lói trong các ngôi nhà bè tạo nên bức tranh thủy mặc sống động. Tiếng đàn bầu của anh Thanh - con trai bác Ngư - vang lên da diết, kể câu chuyện về biển cả bằng ngôn ngữ âm nhạc. Tôi chợt hiểu vì sao những ngư dân này dù trải qua bao gian khó vẫn kiên quyết bám trụ nơi đây. Họ không chỉ đang sinh tồn, mà còn là những nghệ sĩ thực thụ của biển khơi, những người gìn giữ nét đẹp văn hóa hàng trăm năm đang dần mai một.

Trải nghiệm một ngày làm ngư dân Hạ Long không đơn thuần là hoạt động du lịch. Đó là bài học về sự tôn trọng thiên nhiên, về triết lý sống hài hòa với biển cả, và trên hết - là câu chuyện cảm động về những con người thầm lặng viết nên bản trường ca bất tận giữa di sản thiên nhiên thế giới.