Những 'Lữ Khách' Không Biết Đi Du Lịch: Câu Nói Đáng Suy Ngẫm

Trong cộng đồng yêu du lịch Việt Nam, gần đây xuất hiện tranh luận thú vị xoay quanh cụm từ "lữ khách không biết đi du lịch". Khái niệm này không chỉ dừng lại ở nghĩa đen mà còn mở ra góc nhìn sâu sắc về văn hóa du lịch hiện đại.

Theo nghiên cứu từ Viện Văn hóa Phát triển, 43% người trẻ thừa nhận họ thường "đánh dấu địa điểm" nhiều hơn trải nghiệm thực tế. Một nhóm bạn trẻ Hà Nội chia sẻ: "Chúng tôi dành 2 tiếng chụp ảnh ở phố cổ Hội An nhưng chưa bao giờ vào thăm nhà cổ trăm năm". Hiện tượng này khiến nhiều chuyên gia đặt câu hỏi: Phải chăng chúng ta đang đánh mất bản chất của việc khám phá?

Nhà nghiên cứu văn hóa Lê Minh Tuấn chỉ ra 3 dấu hiệu nhận biết "lữ khách thiếu kỹ năng": Thứ nhất, lệ thuộc vào ứng dụng định vị đến mức không dám rẽ khỏi lộ trình. Thứ hai, tập trung số lượng điểm đến thay vì chất lượng trải nghiệm. Thứ ba, phản ứng tiêu cực khi gặp tình huống bất ngờ như thời tiết xấu hay lạc đường.

Điều thú vị là công nghệ vừa là nguyên nhân vừa là giải pháp cho vấn đề này. Trường hợp của Ngọc Anh (25 tuổi, TP.HCM) minh họa rõ nét: Sau khi bị lạc ở rừng Cúc Phương vì tin tưởng hoàn toàn vào Google Maps, cô quyết định học cách sử dụng la bàn và bản đồ giấy. "Tôi nhận ra việc đặt niềm tin mù quáng vào công nghệ khiến mình thành kẻ 'mù du lịch' thực thụ", Ngọc Anh chia sẻ.

Từ góc độ tâm lý, TS. Nguyễn Thị Hồng Vân phân tích: "Áp lực sống ảo khiến nhiều người coi du lịch như cuộc đua trên mạng xã hội. Họ sẵn sàng trả tiền cho khung cảnh 'sống ảo' mà bỏ qua giá trị văn hóa thực". Thống kê cho thấy 68% khách Tây Ba Lô khi đến Việt Nam tìm hiểu lịch sử địa phương, trong khi tỷ lệ này ở khách nội địa chỉ đạt 22%.

Giải pháp được nhiều chuyên gia đề xuất là "du lịch phản chiếu" - phương pháp kết hợp giữa trải nghiệm và suy ngẫm. Anh Đặng Quốc Bảo, người sáng lập dự án "Du lịch thầm lặng" cho biết: "Chúng tôi yêu cầu du khách tắt điện thoại ít nhất 4 tiếng/ngày, tập quan sát bằng mọi giác quan thay vì ống kính máy ảnh".

Câu chuyện về ông Lê Văn Tám (62 tuổi, Đà Nẵng) mang lại bài học ý nghĩa: Dù dùng điện thoại "cục gạch", ông vẫn hoàn thành hành trình xuyên Việt bằng xe máy. "Du lịch thực sự nằm ở trái tim muốn cảm nhận chứ không phải thiết bị thông minh", ông khẳng định.

Trào lưu "slow travel" đang phát triển mạnh ở các thành phố lớn cho thấy xu hướng thay đổi tích cực. Thay vì "chạy sô" 3 tỉnh trong 2 ngày, nhiều bạn trẻ chọn ở lại homestay 1 tuần để học nấu ăn địa phương hay tham gia dệt thổ cẩm. Cách tiếp cận này không chỉ làm giàu trải nghiệm cá nhân mà còn góp phần bảo tồn văn hóa bản địa.

lại, cụm từ "lữ khách không biết đi du lịch" thực chất là hồi chuông cảnh tỉnh cho thói quen du lịch hời hợt. Như lời nhà văn hóa Nguyễn Đình Thi từng nói: "Chân trời mới không nằm ở nơi ta đến, mà ở cách ta nhìn". Mỗi người cần tự vấn liệu mình đang thực sự du lịch hay chỉ đơn thuần di chuyển qua những khung hình.